Ομιλία της Ελένης Σταματάκη στην ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση του νομοσχεδίου "Νομική Αναγνώριση της Ταυτότητας Φύλου"

Ομιλία της Ελένης Σταματάκη στην ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση του νομοσχεδίου «Νομική Αναγνώριση της Ταυτότητας Φύλου – Εθνικός Μηχανισμός Εκπόνησης, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Σχεδίων Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού» 

Μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια και την αρχή της ίσης μεταχείρισης στον χώρο της εργασίας και της δημόσια ζωής, σήμερα είμαστε στην ευχάριστη θέση να συζητάμε ένα ακόμη νομοσχέδιο για την προάσπιση δικαιωμάτων συνανθρώπων μας που μέχρι πρότινος ήταν στην αφάνεια, στα όρια της παρανομίας και υφίστανται διακρίσεις σε όλους τους χώρους, στις προσωπικές τους σχέσεις, στην εργασία, στην εκπαίδευση και στην ιατρική περίθαλψη.

Με το σημερινό νομοσχέδιο, δίνεται το δικαίωμα σε διεμφυλικά άτομα, δηλαδή σε άτομα που βιώνουν το φύλο τους με τρόπο που δεν είναι σε αντιστοιχία με την καταχώρηση που έγινε κατά τη γένεση τους, να διορθώσουν όλα τα έγγραφα με όλες τις ασφαλιστικές δικλίδες, ώστε να είναι σε αρμονία με το υπάρχον νομικό πλαίσιο, χωρίς, να χρειάζονται ιατρική επέμβαση και ψυχιατρική διάγνωση και να έχουν ταυτότητα του φύλου που βιώνουν.

Αυτό το νομοσχέδιο, το οφείλουμε σε όλα τα άτομα και στις οικογένειες τους, που κακοποιήθηκαν, δέχθηκαν bullying από την παιδική τους ηλικία, δολοφονήθηκαν ή αυτοκτόνησαν υπό το βάρος του στίγματος και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Άτομα που τους στερήσαμε την ταυτότητά τους, τους στερήσαμε να ζουν, να εργάζονται, να σπουδάζουν, να ταξιδεύουν. Τους στερήσαμε την απόλαυση των ατομικών δικαιωμάτων τους.

Ακούσαμε πολλά στην επί της αρχής συζήτηση για την φύση του ανθρώπου, αλλά ακούσαμε λιγότερα για μια κοινωνική πραγματικότητα, η οποία για κάποιους συνανθρώπους μας είναι σκληρή έως αβίωτη. Αυτή η πραγματικότητα, μας μεταφέρθηκε στην ακρόαση φορέων και δεν μπορείτε κύριοι και κυρίες συνάδελφοι της Αντιπολίτευσης να κλείσετε τα αυτιά σας. Γιατί αν θέλουμε να είναι και πιστεύουμε ότι είναι η Ελλάδα ένα κράτος που σέβεται την αξιοπρέπεια του ανθρώπου και προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα, δεν μπορούμε να αφήνουμε ανθρώπους βορρά στις ορέξεις μιας κοινωνίας απαίδευτης σε ότι αφορά το κοινωνικό φύλο. 

Είναι ένα πρώτο βήμα για να πάψει ο ρατσισμός και η μισαλλοδοξία.  που συχνά βρίσκουν στόχο στα διεμφυλικά άτομα και προσβάλλουν την προσωπικότητα και την αξιοπρέπειά τους.

Σήμερα η διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου γίνεται με δικαστική απόφαση εφόσον υπάρχει ψυχιατρική διάγνωση και έχει γίνει ιατρική επέμβαση. Η ψυχιατρική διάγνωση και ιατρική επέμβαση όμως είναι διαδικασίες εξαιρετικά επώδυνες και σωματικά και ψυχικά. Ήδη υπάρχουν προσωπικές μαρτυρίες συγκλονιστικές γι' αυτό και διεθνείς έρευνες που το επιβεβαιώνουν.

Οι διαδικασίες αυτές είναι σε αντίθεση με τις θέσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα.

Αλλά και η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης έχει αποφανθεί ότι τα κράτη-μέλη πρέπει να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για να εγγυώνται την πλήρη νομική αναγνώριση του επαναπροσδιορισμού φύλου, ενός προσώπου, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του με γρήγορες, διαφανείς, εύκολες και προσβάσιμες διαδικασίες.

Και ήδη, πάρα πολλές χώρες, η μια μετά την άλλη, προχωρούν σε νέες ρυθμίσεις απλοποιώντας κατά πολύ τα σχετικά προαπαιτούμενα.

Το σχέδιο νόμου, λοιπόν, βάζει τέλος σε αυτό το καθεστώς που εξαναγκάζει το άτομο να προβεί σε μια διαδικασία ψυχικά και σωματικά επώδυνη και εξευτελιστική, όπως ήδη είπαμε.

Μετά τη νομοθέτηση των συγκεκριμένων διατάξεων, το άτομο θα μπορεί να διορθώνει  το καταχωρημένο φύλο του με  δικαστική απόφαση, κατόπιν αίτησης του, με έναν  απόλυτο σεβασμό στην ιδιωτική ζωή και στα ευαίσθητα προσωπικά του δεδομένα.

Η προστασία των ευαίσθητων δεδομένων του ατόμου και ο σεβασμός στην ιδιωτική και κοινωνική ζωή του, διατρέχουν όλο το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου, αλλά και υποχρεώσεις και τυχόν ευθύνες που έχει το άτομο πριν από τη διόρθωση απέναντι στην πολιτεία παραμένουν .

Όμως και  η πολιτεία και οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για την έκδοση άλλων εγγράφων, στα οποία αναγράφεται η ταυτότητα του προσώπου, έχουν την υποχρέωση να εκδώσουν νέα έγγραφα  με διορθωμένο το καταχωρημένο φύλο, ρύθμιση που λύνει πάρα πολλά προβλήματα, που υπάρχουν σήμερα με την απροθυμία διαφόρων και αρμόδιων φορέων να κάνουν τις σχετικές αναπροσαρμογές.

Στο δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου εξετάζεται  ένα άλλο σημαντικό ζήτημα, που είναι η ίδρυση εθνικού μηχανισμού εκπόνησης παρακολούθησης και αξιολόγησης σχεδίων δράσης για τα δικαιώματα του παιδιού. Έρχεται με το νομοσχέδιο αυτό, να συμπληρωθεί ένα μεγάλο κενό που υπήρχε στην ελληνική νομοθεσία. Για πρώτη φορά θεσπίζεται ένα πλαίσιο στόχων και μηχανισμών για την προστασία του παιδιού, το οποίο περιλαμβάνει τα παιδιά που βρίσκονται σε κατάσταση φτώχειας και ακραίας φτώχειας, τα ασυνόδευτα ανήλικα, τα παιδιά που βρίσκονται σε ιδρύματα. Μια πολύ ευαίσθητη κατηγορία η οποία χρήζει προστασίας και αποτελεί μια στρατηγική επιλογή της ελληνικής Πολιτείας να οργανώσει ένα συνεκτικό σχέδιο δράσης για τα δικαιώματα του παιδιού.

 Κυρίες/οι Συνάδελφοι ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και η προστασία των ευπαθών ομάδων φαίνονται έμπρακτα μέσα από την πράξη τέτοιων τολμηρών νομοθετικών πρωτοβουλιών. Σήμερα μιλάμε για ένα ουσιαστικό βήμα στην απόδοση δικαιωμάτων σε ανθρώπους, που μέχρι σήμερα ήταν αόρατοι. Το νομοσχέδιο δεν είναι πεδίο μικρόπολιτικών παιχνιδιών και αντιπαραθέσεων,  είναι ένα νομοσχέδιο που χρειάζεται πολύ σοβαρές και υπεύθυνες αποφάσεις.

Το Νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί είναι μια νίκη όλων αυτών των «αόρατων». Μιας μικρής ομάδας ανθρώπων, ανδρών και γυναικών, που μέσα από πολύχρονες και επίπονες προσπάθειες  προσπαθούν να γίνουν ορατοί στα μάτια του καθενός μας. Να ορίζουν τον εαυτό τους όπως επιθυμούν.