Ελένη Σταματάκη: «κανένα παιδί σε ίδρυμα, όλα τα παιδιά σε μια αγκαλιά»

Σήμερα είναι μια ευχάριστη στιγμή για το νομοθετικό μας έργο γιατί συζητάμε ένα νομοσχέδιο που επιχειρεί να λύσει προβλήματα που χρονίζουν και αφορούν μια ευαίσθητη μερίδα του πληθυσμού της χώρας μας, που είναι τα παιδιά.

Δεν μπορεί να υπάρχουν παιδιά σε ιδρύματα, εγκαταλελειμμένα σε μονάδες νοσοκομείων, να γίνονται εκκλήσεις για συλλογή ειδών πρώτης ανάγκης για παιδιά που βρίσκονται σε ιδρύματα και να υπάρχουν γονείς που περιμένουν με λαχτάρα έξι και πλέον χρόνια να υιοθετήσουν.

Το νομοσχέδιο φέρνει μια σειρά τομών και παρεμβάσεων τόσο σε πολιτειακό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Με στόχο: «κανένα παιδί σε ίδρυμα, όλα τα παιδιά σε μια αγκαλιά». Όπως χαρακτηριστικά είπε η κ. Υπουργός.

Σε πολιτειακό επίπεδο: θεσπίζεται το Εθνικό Συμβούλιο Αναδοχής και Υιοθεσίας, το οποίο έχει συμβουλευτικό και γνωμοδοτικό ρόλο, εισάγεται το Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων, στο οποίο καταγράφονται όλα τα παιδιά που ζουν σε μονάδες παιδικής προστασίας, εισάγεται το Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Ανάδοχων Γονέων, στο οποίο καταχωρίζονται όσοι επιθυμούν να τεκνοθετήσουν ή να γίνουν ανάδοχοι γονείς, εφόσον πληρούν όλες τις νόμιμες προϋποθέσεις και έχουν παρακολουθήσει υποχρεωτικά εκπαιδευτικά προγράμματα.

Με αυτά τα δύο μητρώα, για πρώτη φορά, το κράτος θα γνωρίζει πόσα παιδιά υπάρχουν προς τεκνοθεσία και πόσοι γονείς έχουν κάνει αίτηση. Μέχρι σήμερα καμμιά υπηρεσία δεν μπορεί να υπολογίσει με ακρίβεια, πόσα παιδιά βρίσκονται σε ιδρύματα, για πόσο χρόνο και σε ποιες ηλικίες. Αλλά και καμιά υπηρεσία δεν μπορεί να πιστοποιήσει και να καταγράψει πόσες αιτήσεις υποψηφίων θετών γονέων εκκρεμούν.

Χάνονται μέσα από δαιδαλώδεις διαδικασίες και κατακερματισμό ευθυνών και στερούν κυρίως σε μεγάλο αριθμό παιδιών το δικαίωμα να μεγαλώσουν σε ένα υγιές οικογενειακό περιβάλλον. 

Στο εξής, πιστοποιημένοι Κοινωνικοί Λειτουργοί του Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος, ο οποίος έγινε ΝΠΔΔ με το νόμο 4357/2016, αναλαμβάνουν τη διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας και μπαίνουν αυστηρές προθεσμίες για τη σύνταξη της έκθεσης καταλληλόλητας του ζευγαριού. Καθιερώνεται ο νέος θεσμός της επαγγελματικής αναδοχής. Οι ανάδοχοι γονείς αναλαμβάνουν την ασφαλιστική κάλυψη των παιδιών σε αναδοχή, από τον ασφαλιστικό τους φορέα. Καθιερώνεται η οικονομική ενίσχυση ανάδοχων γονέων και καθιερώνεται ο θεσμός της βραχείας αναδοχής.

Με αυτό το νομοσχέδιο ελαχιστοποιείται ο χρόνος αναμονής, που σήμερα μπορεί να φτάνει ακόμα και τα έξι χρόνια, ενώ πλέον δεν θα ξεπερνά τους δώδεκα μήνες. Ταυτόχρονα αποσυμφορούνται οι  κοινωνικές υπηρεσίες των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας των Περιφερειών και δημιουργούνται προϋποθέσεις για να πάψουν να ιδρυματοποιούνται τα παιδιά που ζουν σε δομές παιδικής προστασίας. Επίσης ενισχύεται η διαφάνεια και καταπολεμάται το εμπόριο βρεφών.

Είδαμε τις προηγούμενες μέρες, στην ακρόαση φορέων την σημαντική υποστήριξη σε αυτό το νομοσχέδιο από τη μεγάλη πλειονότητα των εκπροσώπων των φορέων. Το νομοσχέδιο αυτό ανέδειξε όμως και μια ανάγκη ενημέρωσης.

Το ζήτημα της δυνατότητας αναδοχής από ομόφυλα ζευγάρια έγινε θέμα συζήτησης, εκτός από το γνωστό «η κοινωνία δεν είναι έτοιμη», ακούστηκαν και πολλές ανακρίβειες.

Η κοινωνία δεν είναι έτοιμη λοιπόν, όπως δεν ήταν στο παρελθόν για την για την αλλαγή του οικογενειακού δικαίου, για την αποποινικοποίηση της μοιχείας, για τον πολιτικό γάμο, για την νομιμοποίηση των αμβλώσεων, για το σύμφωνο συμβίωσης. Δεν ήταν έτοιμη να δεχτεί τα άτομα με αναπηρία, δεν ήταν έτοιμη να δεχτεί τα εξαρτημένα άτομα, δεν είναι έτοιμη να δεχτεί την καύση των νεκρών. Δεν είναι πάντα η κοινωνική πραγματικότητα μπροστά από τη νομοθεσία.

Δεν μπορούν τον 21^ο αιώνα, στη χώρα μας να ισχύουν νόμοι παρωχημένοι και ξεπερασμένοι με την ψεύτικη δικαιολογία ότι η κοινωνία δεν είναι έτοιμη. Για παράδειγμα, με αυτό το νόμο, αναβαθμίζεται και πριμοδοτείται και ο θεσμός της αναδοχής, ο οποίος δεν είναι καθόλου διαδεδομένος στην Ελλάδα. Σε αυτό πιστεύω ότι συμφωνούμε όλοι. Πρέπει να γίνει καμπάνια ενημέρωσης και πρέπει να καλλιεργηθεί η κουλτούρα της αναδοχής και στη χώρα μας.    

Ναι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι νόμοι έχουν και εκπαιδευτική λειτουργία. Αν αυτή η κοινωνία δεν έχει εκπαιδευτεί να αντιλαμβάνεται ότι η οικογένεια δεν είναι μόνο μια μαμά, ένας μπαμπάς και ένα, δύο ή και περισσότερα παιδιά, αλλά υπάρχουν και άλλου είδους οικογένειες, μπορεί  να υπάρχει και μια οικογένεια με ένα γονέα, με δύο γονείς του ίδιου φύλου, με ένα ή πολλά παιδιά, μπορεί τα παιδιά να έχουν βιολογική σχέση με τους γονείς τους αλλά μπορεί και όχι, είναι ευθύνη και την νομοθεσίας. Τι είναι αυτό που τελικά κάνει μια οικογένεια να χαρακτηρίζεται οικογένεια; Είναι το φύλο και η σεξουαλικότητα των μελών της ή οι σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στα μέλη της;

Εδώ δίνεται ένα δικαίωμα στα ζευγάρια που έχουν κάνει σύμφωνο συμβίωσης είτε είναι ετερόφυλα είτε είναι ομόφυλα να γίνουν ανάδοχοι γονείς. Εγώ πιστεύω ότι θα έπρεπε να μπορούν να γίνουν και θετοί γονείς. Ο νόμος δεν προβλέπει κάτι τέτοιο. Προβλέπει το δικαίωμα αναδοχής και φυσικά ούτε μπορούσαμε να αποκλείσουμε πάρα πολλά νέα ζευγάρια, που έχουν κάνει σύμφωνο συμβίωσης, από το δικαίωμα της αναδοχής, αλλά ούτε να εξαιρέσουμε ομόφυλα ζευγάρια, αφού αυτό θα σήμαινε αυτομάτως την καταδίκη της χώρας μας στο ευρωπαϊκό δικαστήριο.

Υπάρχουν όμως και σήμερα παιδιά στην Ελλάδα που μεγαλώνουν με δύο γονείς του ίδιου φύλου. Αυτά τα παιδιά πρέπει να τα προστατέψουμε, να πούμε ως πολιτεία ότι αναγνωρίζουμε τις οικογένειές τους.

Όσοι και όσες βρεθήκαμε την Κυριακή στη γιορτή του «Ουράνιου τόξου», αυτής της τεράστιας πολύχρωμης αγκαλιάς από οικογένειες γονέων με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό, είδαμε παιδιά να τρέχουν, να γελάνε, να παίζουν με την λάμψη της χαράς στα μάτια τους. Δεν είδαμε σε κανένα παιδί, κανένα κόμπλεξ, κανένα τραύμα, καμιά συμπεριφορά περιθωριοποίησης. Είδαμε τη στοργή της αγκαλιάς στα ζεστά τους μάτια.

Φάνηκε λοιπόν, από την αποδοχή που είχε από τους φορείς, ότι ήταν ανάγκη να γίνει αυτή η παρέμβαση.  Για να διευκολυνθούν οι διαδικασίες και να πάψουν να μένουν παιδιά για πολλά χρόνια στα ιδρύματα. Για να μπει ένα τέλος σε αυτό το απαράδεκτο και θλιβερό εμπόριο, το οποίο έχει συνέπεια πολλά προσωπικά δράματα.