Συζήτηση Επίκαιρης Ερώτησης σχετικά με το στεγαστικό ζήτημα του Δικαστικού Μεγάρου Πειραιά

  

ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΜΑΤΑΚΗ: «Κύριε Υπουργέ, πάγιο αίτημα πενήντα και πλέον ετών του νομικού κόσμου του Δήμου Πειραιά, της ευρύτερης Περιφέρειας των Νησιών του Σαρωνικού και όλων των θεσμικών φορέων της πόλης είναι η στέγαση των δικαστικών υπηρεσιών -ή των περισσοτέρων εξ αυτών- σε ένα σύγχρονο και αξιοπρεπές κτήριο, αντάξιο της ιστορίας της πόλης, αλλά και του πρώτου λιμανιού της χώρας.

Η λύση που προκρίθηκε τη δεκαετία του 1980 για τη στέγαση του Πρωτοδικείου, της Εισαγγελίας και του Εφετείου στο κτήριο της οδού Σκουζέ ήταν πρόχειρη, χωρίς σχεδιασμό, αποτελούσε για εκείνη την εποχή μία λύση ανάγκης, ενώ μέχρι σήμερα το κτήριο είναι ακατάλληλο, στεγάζει αυτές τις υπηρεσίες και εξακολουθεί να στερείται τις απαραίτητες εξόδους κινδύνου σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Η στέγαση των υπόλοιπων υπηρεσιών παραμένει σε μισθωμένα από το Δημόσιο παλαιά και εντελώς ακατάλληλα κτήρια. Το Δημόσιο καταβάλλει περίπου 1.134.000 ευρώ τον χρόνο για τη στέγαση αυτών των υπηρεσιών στα συγκεκριμένα κτήρια, τα οποία, βέβαια, όπως σας είπα, είναι ακατάλληλα.

Κατά καιρούς υπήρξαν πολλές αναζητήσεις χώρων, αλλά δεν ευδοκίμησαν.

Όμως, από το 2015 έχει ανακοινωθεί η πρόθεση του Υπουργείου Δικαιοσύνης να λύσει οριστικά το πρόβλημα της στέγασης των περισσοτέρων δικαστικών υπηρεσιών του Δήμου Πειραιά και μάλιστα, στεγάζοντάς τις στο κέντρο της πόλης, όπου πολύ σύντομα θα λειτουργήσει και το μετρό και το τραμ, δίπλα από το ανακαινισμένο ιστορικό Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, στο ημιτελές μέγαρο της Ραλλείου Σχολής.

Αυτό το κτήριο επί σαράντα χρόνια είναι ένα κουφάρι στο κέντρο του Πειραιά, κύριε Υπουργέ και από αυτή την πλευρά, πρέπει να βρεθεί λύση.

Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πειραιά έχει παραχωρήσει στο Υπουργείο Δικαιοσύνης αυτό το ακίνητο. Έχουν γίνει στατικές μελέτες από το Υπουργείο. Έχουν δοθεί χρήματα. Όμως, το έργο καθυστερεί και υπάρχει μία ανησυχία και στον δικηγορικό κόσμο του Πειραιά, αλλά και στους ευρύτερους πολίτες, σχετικά με το τι γίνεται με τη διαδικασία αυτή και πώς προχωράει το έργο.

Με την έννοια αυτή σας ερωτώ, κύριε Υπουργέ, τι προβλέπεται από την πλευρά σας και τι χρονοδιάγραμμα υπάρχει για τη λύση της στέγασης του δικαστικού κτηρίου του Πειραιά.»

ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ: «Κυρία Σταματάκη, ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση.

Είναι μία αναγκαία ερώτηση, που κατά τη γνώμη μου θα πρέπει, όπως και η απάντησή της, να επικαιροποιείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, προκειμένου ο κόσμος που εμπλέκεται με το εν λόγω ζήτημα, δηλαδή ο δικηγορικός κόσμος, ο δικαστικός κόσμος και ασφαλώς, οι πολίτες και γενικότερα, όμως, η κοινωνία του Πειραιά να είναι ενήμεροι για το πώς ακριβώς υλοποιούμε τον σχεδιασμό, πώς προχωράμε βήμα-βήμα.

Προσυπογράφω μέχρι ένα σημείο την τοποθέτησή σας. Και θα δείτε από την απάντηση πως νομίζω ότι χρειάζεται να βρεθούμε όλοι στην ίδια σελίδα, όσον αφορά το ζήτημα της στέγασης των δικαστικών υπηρεσιών, του Πρωτοδικείου και του Εφετείου στη Ράλλειο Σχολή.

Προκειμένου ακριβώς, λοιπόν, να βρεθούμε στην ίδια σελίδα και επειδή οι εμπλεκόμενοι φορείς -grosso modo- είναι το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το ΤΑΧΔΙΚ και ο Δήμος Πειραιά, ξέρω ότι υπάρχει μία διαδρομή στις ερωτήσεις σας και σε ερωτήσεις άλλων Βουλευτών του Πειραιά, οπότε εγώ θα σας ενημερώσω για το τι έχει συμβεί τους τελευταίους πέντε μήνες, δηλαδή από την ανάληψη των καθηκόντων μου στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Πρώτον, συστάθηκε ειδική ομάδα εργασίας, στην οποία εκπροσωπούνται όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, δηλαδή και ο Δήμος και το Υπουργείο και το ΤΑΧΔΙΚ. Θα σας δώσω, λοιπόν, την απόφαση για τη σύσταση αυτής της ομάδας, η οποία δεν είναι απλώς μια ειδική ομάδα εργασίας, αλλά έχει ήδη προβεί σε πολύ κρίσιμες για την υλοποίηση του έργου ενέργειες.

Με βάση τη δουλειά και τα μέχρι τώρα πορίσματα της ομάδας αυτής, η ομάδα αυτή πρέπει να καταγράφει και έχει καταγράψει τις υποχρεώσεις των μερών. Δεύτερον, έχει καταγραφεί το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Τρίτον, δρομολογούνται τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις μελέτες και ασφαλώς, καταγράφεται ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα με τελικό σκοπό ποιον; Την προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου Πειραιά, του ΤΑΧΔΙΚ και του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την έναρξη κατασκευής του έργου.

Πρώτη ενέργεια, λοιπόν, είναι η σύσταση της ομάδας αυτής, η οποία νομίζω ότι δουλεύει δημιουργικά και αποτελεσματικά.

Δεύτερον, με πρόσφατη διάταξη με το άρθρο 28 στον ν. 4587/2018, έχουμε συμπεριλάβει ρητά τη δυνατότητα χρηματοδότησης από πλευράς ΤΑΧΔΙΚ, το οποίο ΤΑΧΔΙΚ στη διάταξη αυτή στο άρθρο 28 προβλέπεται ότι μπορεί να αποδέχεται την παραχώρηση κτηρίων, ακόμη και έναντι ανταλλάγματος. Γιατί το λέω αυτό;

Με την ευκαιρία της ερώτησης αυτής, καλό είναι να ξεκαθαρίσουμε μερικές τεχνικές λεπτομέρειες. Τι ακούγεται στον Πειραιά; Ότι υπάρχει ο Δήμος, έχει συμφωνήσει στην παραχώρηση του κτηρίου. Για πόσο διάστημα; Για σαράντα εννέα έτη. Μετά; Μετά -και γι’ αυτό έγινε και η συγκεκριμένη διάταξη- θα πρέπει να υπάρξει -με ερωτηματικό;- μια μισθωτική σχέση. Τι μισθωτική σχέση θα είναι αυτή μετά από τα σαράντα εννέα χρόνια; Θα έχει ένα συμβολικό τίμημα ή θα είναι μια εμπορική μίσθωση, το οποίο σημαίνει ότι θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν και η εμπορική αξία του ακινήτου;

Τρίτον, με βάση τα πορίσματα της συγκεκριμένης ομάδος, ο Δήμος Πειραιά στις εργασίες της ομάδας προσκόμισε μια εφετειακή απόφαση του 2012. Τα λέω αυτά για να ξεκαθαριστεί το τοπίο, γιατί είναι ένα σπουδαίο έργο, την επιτυχία του οποίου θα θέλουμε όλοι να πιστωθούμε. Όμως, όσον αφορά στα προβλήματα -και όταν λέω προβλήματα, εννοώ διαδικασίες οι οποίες είναι σύνθετες και χρειάζονται εξαιρετική προσοχή- εκεί μπορεί το κάθε εμπλεκόμενό μέρος να θέλει να δημιουργήσει για οποιονδήποτε λόγο, ακόμα και άθελά του, συγκεκριμένες εντυπώσεις.

Αντιμετωπίσαμε λοιπόν το εξής ζήτημα, ότι υπάρχει μια εφετειακή αμετάκλητη απόφαση η οποία προσδιορίζει ότι ο σκοπός αυτής της δωρεάς ήταν το κτήριο αυτό να χρησιμοποιηθεί μόνο ως σχολείο.

Συνεπώς, τι έκανε το Υπουργείο; Πάντα σε συνεργασία με τη συγκεκριμένη ομάδα εργασίας, αποστείλαμε ερώτημα στο Υπουργείο Οικονομικών αναφορικά με την παραχώρηση χρήσης του συγκεκριμένου ακινήτου, με το οποίο ζητάμε ρητά αν προβάλλονται επί του ως άνω ακινήτου δικαιώματα του ελληνικού Δημοσίου ή αντιρρήσεις του Υπουργείου Οικονομικών, ως εποπτεύοντος τα εθνικά κληροδοτήματα. Βρισκόμαστε στη διαδικασία αναμονής της απάντησης.

Περαιτέρω, για τον λόγο που σας είπα, για να έχουμε μια καθαρή εικόνα ως προς το αν υπάρξει μισθωτική σχέση μετά την πάροδο των σαράντα εννέα ετών, απευθυνθήκαμε προς την αρμόδια ΔΟΥ, την Α’ ΔΟΥ Πειραιά -αυτά έχουν γίνει μέχρι τον Δεκέμβριο, κυρία Σταματάκη- και καταθέσαμε το εξής αίτημα, ένα αίτημα εκτίμησης του ακινήτου ενόψει της παραχώρησης από τον Δήμο Πειραιά στο ΤΑΧΔΙΚ της χρήσης, με το οποίο ζητήσαμε την αντικειμενική και εμπορική αξία του οικοπέδου, την εμπορική αξία για την ανεγερθείσα επί του ως άνω οικοπέδου ημιτελή οικοδομή και τη μισθωτική αξία κατά τετραγωνικό μέτρο κ.λπ.

Ήδη η ΔΟΥ Πειραιά μάς απάντησε. Όλα αυτά τα έγγραφα θα σας τα καταθέσω. Στη δευτερολογία θα σας πω ποιες ενέργειες απαιτούνται αυτή τη στιγμή και δρομολογούνται, αφ’ ενός, από τον Δήμο Πειραιά, από τη συνέργεια μεταξύ τεχνικών υπηρεσιών του Υπουργείου σε συνεργασία με το ΤΑΧΔΙΚ και το κρίσιμο θέμα της χρηματοδότησης του εν λόγω έργου.»

ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΜΑΤΑΚΗ: «Κύριε Υπουργέ, κατ’ αρχάς σας ευχαριστώ για κάποιες απαντήσεις που μου δώσατε ήδη σε όλα τα ερωτηματικά που σας έθεσα.

Παρ’ όλα αυτά, έχουν περάσει τρία χρόνια. Έχουν ξεκινήσει διαδικασίες και έχουν εμπλακεί πολλοί φορείς της πόλης –ο Δήμος του Πειραιά, οι Τεχνικές Υπηρεσίες, η Πολεοδομία, η Αντιπεριφέρεια- αλλά μέχρι σήμερα πραγματικά δεν υπάρχει καμία εξέλιξη. Όπως σας είπα –αλλά και από τις απαντήσεις που μου δώσατε- βλέπω ότι υπάρχει μία μεγαλύτερη εμπλοκή.

Ήθελα να ξέρω το χρονοδιάγραμμα που βάζετε σαν Υπουργείο, ώστε να μπορέσουν αυτές οι διαδικασίες να επιταχυνθούν και επιτέλους να δει και η κοινωνία του Πειραιά, ο δικαστικός χώρος, αλλά και οι νομικοί, το έργο αυτό να αρχίσει να υλοποιείται.»

ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ: «Κυρία Σταματάκη, αυτό που παρουσιάζεται ως καθυστέρηση, δεν είναι καθυστέρηση. Είναι ουσιαστική δρομολόγηση, λήψη αποφάσεων και υλοποίηση συγκεκριμένων ενεργειών. Ξέρετε γιατί το λέω; Το λέω, διότι μια καταγεγραμμένη βούληση, η οποία εμφανίζεται μάλιστα να είναι και κοινή, δεν σημαίνει –άνευ άλλου τινός- ότι μπορεί να προχωρήσει την επόμενη μέρα. Γιατί το διευκρινίζω αυτό; Διότι φοβάμαι, χωρίς να θέλω να ασκήσω οποιαδήποτε κριτική γι’ αυτά που έχουν προηγηθεί σε προηγούμενο χρόνο, ότι μπορεί η καλή πρόθεση, έτσι όπως καταγράφεται από τον Δήμο, πολλές φορές και από τον ίδιο τον Υπουργό, τις Τεχνικές Υπηρεσίες, από τα ΤΑΧΔΙΚ, να σταματά στην καλή πρόθεση. Σκεφθείτε ότι εγώ έχω λάβει γνώση συγκεκριμένων δημοσιευμάτων που είχαν να κάνουν με το ιδιοκτησιακό καθεστώς, δηλαδή τους τίτλους για παράδειγμα.

Γι’ αυτό σας είπα ότι η σύσταση της ομάδας ήταν μία πολύ καλή απόφαση, η οποία φέρνει αποτελέσματα κάθε μέρα, γιατί αν δεν λυθεί κομμάτι-κομμάτι, δεν θα μπορέσουμε να είμαστε σαφείς. Επιτρέψτε μου να χρησιμοποιήσω τον όρο «Θα κυνηγάμε συνεχώς την ουρά μας και θα προσπαθούμε να δημιουργούμε εντυπώσεις είτε καθυστερήσεων, είτε ευθυνών επί των καθυστερήσεων αυτών».

Συνεχίζω, λοιπόν, γιατί το αίτημα είναι αυτό και η ανάγκη του Υπουργείου είναι να λογοδοτεί σε σας τους Βουλευτές του Πειραιά. Αυτή ακριβώς η διαδικασία θα πρέπει να μεταφέρεται από την κοινωνία του Πειραιά και τους Βουλευτές του Πειραιά προς τον Δήμο, προκειμένου να έχετε πάντοτε μια καθαρή εικόνα και από τις δύο πλευρές.

Ζητήσαμε, λοιπόν, από τον Δήμο προκειμένου να μην υπάρχει καμία εκκρεμότητα ως προς το συγκεκριμένο θέμα –αναφέρομαι στο ιδιοκτησιακό καθεστώς- τα Κτηματολογικά Φύλλα με τις εγγραφές και τα Κτηματολογικά Διαγράμματα που αφορούν στην κυριότητα. Ζητήσαμε από την αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου Πειραιά έγγραφο σχετικά με την υφιστάμενη πολεοδομική κατάσταση, δηλαδή το οικοδομικό τετράγωνο, τους όρους δόμησης, κλπ. Ζητήσαμε χωροταξικό καθεστώς του ακινήτου. Σε σχέση με τις χρήσεις γης ζητήσαμε τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου, προκειμένου να μπορεί να γίνει χρήση δικαστικού μεγάρου. Όλα αυτά που φαντάζουν ως καθυστερήσεις ή γραφειοκρατία είναι η ουσία του θέματος, προκειμένου πράγματι να μπορέσουμε να έχουμε τελικά το έργο αυτό, προκειμένου όλα αυτά να χρησιμοποιηθούν στις μελέτες.

Ως προς τις Τεχνικές Υπηρεσίες, το ΤΑΧΔΙΚ και την ΚΤΥΠ –η οποία σημειώστε ότι εμπλέκεται επίσης στο συγκεκριμένο έργο- βαίνει προς οριστικοποίηση το κτηριολογικό πρόγραμμα, αφού πρώτα εξετάστηκαν λεπτομερώς οι οργανικές θέσεις των Δικαστηρίων του Πειραιά.

Τέλος, σε σχέση με τη χρηματοδότηση, η ομάδα εργασίας αυτή τη στιγμή κάνει συγκεκριμένη δουλειά προκειμένου να κατατεθεί συγκεκριμένη πρόταση όσον αφορά τη χρηματοδότηση, γιατί κι ως προς αυτό δεν υπήρχε μια καθαρή απάντηση για το ποιος θα το χρηματοδοτήσει το έργο.

Εδώ, οι λύσεις είναι οι εξής: Πρώτον, προϋπολογισμός ΤΑΧΔΙΚ –ένα το κρατούμενο- και Υπουργείο. Δεύτερον, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Μπορούμε, λοιπόν, να κλείσουμε χρηματοδότηση και από εκεί. Υπάρχουν και σκέψεις σε σχέση με τη ΣΔΙΤ. Γι' αυτό και σας είπα στην αρχή ότι καλό είναι αυτόν τον διάλογο να τον επικαιροποιούμε, προκειμένου να ελέγχετε και εσείς βήμα-βήμα πώς υλοποιούνται οι αποφάσεις του Υπουργείου.

Συνοψίζω και ολοκληρώνω λέγοντας ότι θέλω να είμαι απολύτως ξεκάθαρος όσον ως αυτό: Η βούληση του Υπουργείου είναι καθαρή, απολύτως καθαρή. Αυτό αποτυπώνεται από το γεγονός ότι προκαλέσαμε όλες αυτές τις ενέργειες και όλα αυτά τα ερωτήματα και όλη αυτή την θωράκιση, η οποία έχει να κάνει και με τα τεχνικά πολεοδομικά και με την -αν θέλετε- αποκρυπτογράφηση τελικά, της συγκάλυψης αρμοδιοτήτων, το ποιος πρέπει να κάνει τι, το ποιος πρέπει να εκπονήσει πώς τη μελέτη. Ξέρετε, λέμε «εκπονούνται οι μελέτες». Τι σημαίνει αυτό, όταν έχουμε ζητήματα και εκκρεμότητες σαν αυτές τις οποίες σας κατέγραψα;

Με αυτό κλείνω, κύριε Πρόεδρε και ευχαριστώ.

Βάλτε στο λογαριασμό σας ότι το Υπουργείο την ίδια στιγμή που καλείται να λύσει το πρόβλημα της «Ραλλείου» -και θα λυθεί το πρόβλημα της «Ραλλείου» ασφαλώς- σχεδιάζει συνολικά το πρόβλημα της στέγασης των Δικαστηρίων του Πειραιά, γιατί δεν είναι μόνο το Πρωτοδικείο και το Εφετείο. Και το ξέρετε, πάρα πολύ καλά ότι υπάρχουν τα ζητήματα του Ειρηνοδικείου, του Πταισματοδικείου και των Διοικητικών Δικαστηρίων. Είμαστε σε επικοινωνία και με τον Δικηγορικό Σύλλογο Πειραιά και με τις δικαστικές ενώσεις και με τους προϊσταμένους των Δικαστηρίων στον Πειραιά, προκειμένου να βρούμε εναλλακτικές και για τους υπόλοιπους χώρους. Το κτίριο, το οποίο θα ελευθερωθεί προκειμένου να μεταφερθούν υπηρεσίες στη «Ράλλειο» θα μπορέσει με διορθώσεις, οι οποίες ασφαλώς και πρέπει να γίνουν, να στεγάσει άλλες υπηρεσίες, που αφορούν πάντα στη Δικαιοσύνη, στο θέμα «δικαστικά μέγαρα του Πειραιά».

Και βάλτε και στο τέλος, στο λογαριασμό σας ότι το ίδιο Υπουργείο και οι ίδιοι άνθρωποι και οι ίδιες ομάδες δουλεύουμε για την κάλυψη, το τελευταίο διάστημα από το 2015 και μετά, χρόνιων προβλημάτων δικαστικών μεγάρων ανά τη χώρα, τα οποία αντιμετωπίζουν τα προβλήματα που όλοι μπορούμε να φανταστούμε ότι αντιμετώπισε το κοινωνικό κράτος στη χώρα αυτή, οι δομές του κοινωνικού κράτους. Ό,τι συνέβη στα σχολεία, ό,τι συνέβη στα νοσοκομεία, συνέβη και σε όλα τα δικαστικά μέγαρα της χώρας. Πέρασε ένα μνημόνιο πάνω από τα δικαστικά μέγαρα. Αντιμετωπίζουμε, λοιπόν, οι ίδιοι άνθρωποι, με τους ίδιους όρους, προβλήματα που έχουν να κάνουν σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας, σε όλα τα δικαστικά Μέγαρα, καθημερινά, έκτακτα προβλήματα.

Αυτό, δεν το λέω προκειμένου να σας δώσω καμία εξήγηση ή δικαιολογία, για τυχόν καθυστερήσεις στον Πειραιά. Ο μόνος λόγος καθυστέρησης στον Πειραιά, κατά τη γνώμη μου, είναι ότι είναι ένα πολύ μεγάλο σχέδιο, είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο έργο και προκειμένου να δοθεί στην κοινωνία του Πειραιά, θα πρέπει όλοι να εκτελέσουμε τη δουλειά μας, τα καθήκοντά μας και να είμαστε όλοι ασφαλείς ότι το έργο αυτό προχωράει.

Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.