Επίκαιρη Ερώτηση της βουλευτή Α Πειραιά και Νήσων του ΣΥΡΙΖΑ
Ελένης Σταματάκη προς τον Υπουργό Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων κο
Χρήστο Σπίρτζη
Ερώτηση
Κύριε Υπουργέ, σας ευχαριστώ πολύ που είστε εδώ για να απαντήσετε στην ερώτησή μου, που έχει σαν θέμα την καθυστέρηση των έργων του τραμ στον Πειραιά.
Κύριε Υπουργέ, τα μέσα σταθερής τροχιάς αποτελούν πλέον ένα σημαντικό μέρος του δικτύου αστικών συγκοινωνιών και εξυπηρετούν καθημερινά χιλιάδες επιβάτες στην Αθήνα.
Επιλέγονται από εργαζόμενους, μαθητές, φοιτητές και σπουδαστές λόγω της ταχύτητας, της ασφάλειας και της ακρίβειας στη διάρκεια των μετακινήσεων, αφού αποφεύγονται καθυστερήσεις που προκαλούνται από την κυκλοφοριακή συμφόρηση, με αποτέλεσμα να συμβάλλουν στη μείωση της χρήσης των ΙΧ, στη σύνδεση των περιοχών μεταξύ τους, αλλά και με τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Ο Πειραιάς ως το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας δεν θα μπορούσε να μείνει εκτός δικτύου σταθερής τροχιάς. Η δυνατότητα μεταβίβασης με τον ΗΣΑΠ και το μετρό μαζί με τον προαστιακό θα μετατρέψει το λιμάνι σε έναν συγκοινωνιακό κόμβο παρέχοντας εύκολη μετακίνηση και σύνδεσή του με την Αθήνα.
Το έργο του τραμ, το οποίο ξεκίνησε το 2013, αναμένεται να αναβαθμίσει το εμπορικό κέντρο της πόλης, αλλά και το αστικό μικροκλίμα της, αφού εκτιμάται ότι θα μειωθεί η κυκλοφορία των ΙΧ αυτοκινήτων σε πολύ σημαντικό αριθμό. Συνεπάγεται, λοιπόν, και τη μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων.
Το συγκεκριμένο έργο αφορά την επέκταση της γραμμής του τραμ από το ΣΕΦ στον Πειραιά κι έχει συνολικό μήκος 5,5 χιλιόμετρα περίπου. Αποτελεί, όπως ήδη προανέφερα, ένα έργο που θα αναβαθμίσει την πόλη. Ωστόσο, η υλοποίησή του παρουσιάζει καθυστερήσεις, γεγονός το οποίο δημιουργεί ποικίλα προβλήματα στην καθημερινότητα της πόλης και των κατοίκων της.
Το αρχικό χρονοδιάγραμμα έκανε λόγο για υλοποίηση και ολοκλήρωση του έργου το Φεβρουάριο του 2015. Σήμερα, όμως, πληροφορούμαστε ότι η λειτουργία της γραμμής του τραμ στον Πειραιά μετατίθεται για το τέλος του 2016 ή ακόμα και του 2017. Κρίνεται απολύτως απαραίτητο να υπάρξει ακριβής πληροφόρηση από την εταιρεία για το χρόνο περαίωσης του έργου, καθώς έχει δημιουργηθεί, όπως ήδη προανέφερα, μεγάλη κυκλοφοριακή συμφόρηση στην πόλη, αλλά και προβλήματα τόσο στη διέλευση των πεζών, όσο και στην τοπική αγορά, αφού τα έργα πραγματοποιούνται στους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της πόλης και δυσχεραίνουν σε πολλά σημεία την πρόσβαση στα εμπορικά καταστήματα και στους δημόσιους οργανισμούς.
Επειδή όλα τα παραπάνω έχουν προκαλέσει δυσφορία στους κατοίκους, αλλά και στον εμπορικό κόσμο και ανησυχία σε σχέση με το χρόνο αποπεράτωσης του έργου, σας ερωτώ, κύριε Υπουργέ: Τι προτίθεται να πράξει το Υπουργείο, ώστε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των καθυστερήσεων και ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου;
Κύριε Υπουργέ, θέλω να σας ρωτήσω ακόμα το εξής: Στο αρχικό σχέδιο υπήρχε η πρόβλεψη για την υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ, που θα συνέβαλλε θετικά στη ζωή και το περιβάλλον της πόλης, θα συνέδεε γειτονιές που αυτήν τη στιγμή είναι αποκομμένες από το κέντρο της και υπάρχει πολύ δύσκολη πρόσβαση σε αυτές. Επίσης, στο αρχικό σχέδιο υπήρχε η πρόταση για προέκταση της γραμμής προς την περιοχή της Πειραϊκής, όπου βρίσκονται τα δύο πολύ μεγάλα νοσοκομεία του Πειραιά, τα οποία εξυπηρετούν πολύ κόσμο, όχι μόνο του κέντρου του Πειραιά, αλλά και της ευρύτερης περιοχής και της Αθήνας.
Υπάρχει στο μέλλον σκέψη για προέκταση της γραμμής; Έχει εγκαταλειφθεί τελείως η υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ;
Αυτήν τη στιγμή, όπως είπατε και εσείς, τα έργα προχωρούν με πάρα πολύ αργούς ρυθμούς.
Τις ξέραμε όλες αυτές τις διαδικασίες με τις διάφορες υπηρεσίες, όπως την Αρχαιολογική.
Όμως, οι ρυθμοί είναι πάρα πολύ αργοί. Όπως είπατε και εσείς, από το 2013 μέχρι σήμερα έχει υλοποιηθεί το 25% του έργου. Αυτό σημαίνει ότι μέσα σε ένα χρόνο από σήμερα θα έχει υλοποιηθεί το υπόλοιπο 75% του έργου, για να μπορέσει να λειτουργήσει η γραμμή;
Σκεφτείτε δε πως υπάρχουν και τα έργα του μετρό στον Πειραιά, τα οποία και αυτά έχουν δυσκολέψει πάρα πολύ τη ζωή των κατοίκων. Γιατί και εκεί υπάρχει καθυστέρηση και σταμάτημα του έργου.
Το τελευταίο που θέλω να σας πω είναι ότι είναι πολύ καλές και χρήσιμες οι απαντήσεις και η ενημέρωση που μου κάνατε, αλλά υπάρχει μια έλλειψη ενημέρωσης στον πειραϊκό λαό και από την εταιρεία και από το Υπουργείο, καθώς τα σχέδια δεν δίνονται στη δημοσιότητα.
Άρα, λοιπόν, αυτές οι καθυστερήσεις και αυτή η ασάφεια και το κρυπτό που υπάρχει γύρω από τα έργα του τραμ δημιουργούν πολύ μεγαλύτερη ανασφάλεια και ανησυχία στους κατοίκους. Και όπως ξέρετε και εσείς, υπάρχουν και κινήσεις που θέλουν να μπουν στη διαδικασία να σταματήσει τελείως το έργο, που για εμάς θα είναι καταστροφικό.
Το τραμ πρέπει να έρθει στον Πειραιά. Πρέπει να ενισχύσουμε τα μέσα σταθερής τροχιάς και να αναβαθμίσουμε την πόλη. Άρα, λοιπόν, όλα αυτά που μας είπατε θα πρέπει να επιληφθείτε να γίνουν πάρα πολύ σύντομα.
Απάντηση Υπουργού ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗΣ (Υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων):
Κυρία συνάδελφε, το έργο της επέκτασης του τραμ προς τον Πειραιά είναι ένα έργο πολύπλοκο που αναπτύσσεται στο σύνολό του μέσα στον πυκνοδομημένο ιστό της πόλης και όλα αυτά τα έργα πραγματικά έχουν καθυστερήσει και πρέπει να υπάρχει μια αντιμετώπιση που να σέβεται τις οχλήσεις που δημιουργεί το έργο και στους κατοίκους, τις απόψεις και των συλλογικοτήτων. Υπάρχουν αρκετοί σύλλογοι των κατοίκων που έχουν ενδιαφερθεί για το έργο κι έχουν και συγκεκριμένες προτάσεις που έχουμε συναντηθεί στο Υπουργείο, αλλά και θεσμικών φορέων, όπως είναι οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Το έργο, σύμφωνα με το εγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, προβλέπεται να ολοκληρωθεί στις 20 Δεκεμβρίου 2016. Αυτό είναι το επίσημο χρονοδιάγραμμα που έχει εγκριθεί από την ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ. Έχει εκτελεστεί σήμερα το 25% του έργου και όσον αφορά τα χρηματοοικονομικά του και όσον αφορά τις εργασίες του.
Πραγματικά έχουμε καθυστερήσεις, γιατί υπάρχουν πολλοί εμπλεκόμενοι φορείς. Υπάρχει η Αρχαιολογική Υπηρεσία που έχουμε αρχαιολογικά ευρήματα υψηλής αξίας. Έχουμε τη μετακίνηση των δικτύων κοινής ωφέλειας. Έχουμε παρεμβάσεις που οφείλουμε να τις σεβαστούμε και κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στο κέντρο του Πειραιά. Το ζητάει ο Δήμος, αλλά λόγω της όχλησης και των πολύ σημαντικών εργασιών που γίνονται έχουμε εργασίες που γίνονται τις νυχτερινές ώρες. Και βέβαια έχουμε αναστολή εργασιών επί της ουσίας σε περιόδους όπως είναι τα Χριστούγεννα, το Πάσχα, τις εορταστικές περιόδους της πόλης του Πειραιά.
Επομένως, δεν γίνεται να μην έχουμε κάποιες καθυστερήσεις σαν κι αυτές που έχουμε.
Πιστεύω ότι οι κύριες καθυστερήσεις, εκτός από αυτές που σας ανέφερα, είναι και οι χρονοβόρες διαδικασίες. Το έργο χρειάστηκε γνωμοδότηση από το ΚΑΣ. Όποτε έχουμε τέτοιου είδους διαδικασίες, προκειμένου να προστατεύσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά, έχουμε καθυστερήσεις.
Εκεί όντως πρέπει να δούμε πώς θα επιταχύνουμε αυτές τις διαδικασίες, αλλά δεν είναι δυνατόν να παρακάμπτουμε τέτοια όργανα με τέτοια σημασία, του Υπουργείου Πολιτισμού ή της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, προκειμένου να επιταχύνουμε τα έργα.
Σχετικά με το τι κάνουμε από εδώ και πέρα, πιστεύω ότι το Υπουργείο μπορεί να ασκήσει τις απαραίτητες πιέσεις στην ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ και στην εργολήπτρια εταιρεία, τώρα που έχουν λυθεί όλα αυτά τα προβλήματα και έχουν συνεννοηθεί και το Υπουργείο και η ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ με το Δήμο Πειραιά, έχουν γίνει οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, έχουν γίνει οι αναγκαίες διαδικασίες με το ΚΑΣ και με τους υπόλοιπους φορείς και έχουν μεταφερθεί τα δίκτυα κοινής ωφέλειας. Και ένα μεγάλο κομμάτι αυτών, επειδή ήταν πάρα πολύ παλαιά, δεν μεταφέρθηκαν απλά, αλλά οι φορείς απαίτησαν την πλήρη αντικατάσταση και την αναβάθμισή τους και αυτό έγινε αποδεκτό.
Μπορούν, λοιπόν, πλέον να επιταχυνθούν οι εργασίες του έργου και να είναι συνεπείς, ώστε τον Δεκέμβριο του 2016 η πόλη του Πειραιά να έχει ένα ολοκληρωμένο έργο, που θα συμβάλει πραγματικά στην αναβάθμισή του.
Εάν θέλουμε να μην έχουμε τέτοιου είδους καθυστερήσεις, θα πρέπει να προβλέψουμε σε νομοθετικό επίπεδο να μην ξεκινάει ένα έργο, εάν δεν έχουν προβλεφθεί όλες οι προηγούμενες διαδικασίες, διότι αυτό σημαίνει μεγάλη καθυστέρηση μετά στην ωριμότητα των έργων, στην απορρόφηση κονδυλίων κ.ο.κ..Δεν το συνηθίζω αυτό αλλά, κυρία Σταματάκη, το 2013 και 2014 το έργο ήταν πραγματικά ξεχασμένο.
Αν δεν λύνονταν όλα αυτά τα προβλήματα, δεν υπήρχε η απαραίτητη διαβούλευση και συνεννόηση και συμφωνία με τις δημοτικές αρχές, αν δεν λαμβάναμε υπ’ όψιν τα κινήματα πολιτών και τις οχλήσεις που υπήρχαν, για να μπορεί το έργο να προχωρήσει, αν δεν είχαμε προβλέψει τι θα γίνει με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας και την αντικατάστασή τους, ακόμη το έργο θα ήταν κολλημένο. Φαίνεται όντως ότι το 25% είναι μικρό κομμάτι του συνόλου του έργου –και είναι πράγματι- αλλά έχουν γίνει όλες οι υποδομές στο τεχνικό αντικείμενο του έργου που υπολείπονται. Επομένως, αν το έργο δουλευθεί εντατικά, μπορεί να ολοκληρωθεί μέσα στο 2016 και αυτό είναι το μέλημά μας.
Από εκεί και πέρα, γνωρίζετε πάρα πολύ καλά –και είμαστε μαζί ως προς τη σκέψη- ότι πρέπει, όπου μπορούμε, να επεκτείνουμε τα δίκτυα των μέσων σταθερής τροχιάς.
Άρα, προφανώς, στη σκέψη και στον σχεδιασμό μας είναι να επεκταθούν και τα δίκτυα του τραμ. Αν θα είναι υπογειοποιημένο ένα μέρος ή όχι, έχει να κάνει και με τις τεχνικές λύσεις που δίνονται, αλλά και με τα κονδύλια, τους προϋπολογισμούς που έχουμε και δεν έχουμε αυτήν την περίοδο.Επομένως, εκεί θα πρέπει να γίνει μια συζήτηση εξαρχής και με τους κατοίκους και με τον Δήμο του Πειραιά, για να δούμε τι αντέχει και η πόλη.
Θέλω να πω, επίσης, κύριε Πρόεδρε, ότι και σε αυτό το έργο, αλλά κυρίως στο μετρό του Πειραιά που αναφέρθηκε, υπήρχε αναστολή των εργασιών, υπήρχαν δυσχέρειες και στο ένα και στο άλλο έργο λόγω της «εκπληκτικής» νομοθεσίας που είχε η Κυβέρνηση Σαμαρά να μην αποδίδεται από τους δημόσιους φορείς ο ΦΠΑ. Αυτό σώρευσε πολλά εκατομμύρια ως χρέος στις τεχνικές εταιρείες, ώστε να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν. Αυτό λύθηκε στο νομοσχέδιο για την αδειοδότηση των καναλιών με τη διάταξη που επιτέλους προβλέπει να δίνουν όπως πρέπει οι φορείς τον ΦΠΑ, είτε είναι δημόσιοι είτε όχι.