Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2015

Στη Δραπετσώνα, το ανέφικτο γίνεται εφικτό, το όνειρο πραγματικότητα



Ομιλία της Ελένης Σταματάκη, βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Α΄ Πειραιά και Νήσων, στην ολομέλεια της βουλής για το άρθρο 28, αλλαγή χρήσης γης της περιοχής των λιπασμάτων.
Στο σημερινό νομοσχέδιο, φτάνοντας στο άρθρο 28, θα μπορούσε κανείς δίπλα από τον τίτλο, «Αλλαγή χρήσης γης της περιοχής των λιπασμάτων», να προσθέσει με μεγάλα γράμματα τη λέξη ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ. Το ανέφικτο γίνεται εφικτό, το όνειρο, πραγματικότητα. Επιτέλους στη Δραπετσώνα, αρχίζουμε να έχουμε ποιότητα ζωής.



Στην παράκτια περιοχή από τη Δραπετσώνα ως το Πέραμα είχε αναπτυχθεί ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα έντονη και βαριά βιομηχανική δραστηριότητα. Οι πόλεις του Κερατσινίου και της Δραπετσώνας αναπτύχθηκαν παράλληλα, με τα εργοστάσια που παρήγαγαν λιπάσματα, φυτοφάρμακα, γυαλί, τσιμέντο, γύψο και επεξεργάζονταν δέρματα. Η παραγωγική δραστηριότητα της περιοχής ενέπλεκε χρήση επικίνδυνων χημικών ουσιών και εκπομπή αερίων ρύπων. Είναι χαρακτηριστικό ότι κρυφές μετρήσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ της δεκαετίας του ’80, που τώρα γίνονται γνωστές, παρουσίαζαν το εργοστάσιο των λιπασμάτων, να εκπέμπει το 80% των αερίων ρύπων του λεκανοπεδίου.  Οι κάτοικοι της περιοχής πλήρωσαν και πληρώνουν ακόμα τη βιομηχανική εκείνη ανάπτυξη. Το ψωμί που έτρωγαν ήταν πικρό. Το πληρώνουν με την υγεία τους, μέχρι σήμερα, οι μεγαλύτεροι.
 

Το εργοστάσιο των λιπασμάτων παραμένει κλειστό από το 1999, σε μια έκταση 640 στρεμμάτων, που καλύπτει μεγάλο μέρος της δημοτικής ενότητας Δραπετσώνας-Κερατσινίου, με ιδιαίτερη αξία για την περιοχή. Το 2003 γκρεμίστηκε ή μάλλον λεηλατήθηκε ο κύριος όγκος των κτηρίων που υπήρχαν, χάθηκαν πολύτιμα υλικά ιστορικής βιομηχανικής αξίας, χωρίς ποτέ οι νέοι ιδιοκτήτες, που τώρα κόπτονται, να έχουν φροντίσει για την προστασία τους. Σήμερα σώζονται τρία κτίρια, κουφάρια πλέον, μνημεία νεότερης βιομηχανικής αρχιτεκτονικής. Η περιοχή έχει επίσης αρχαιολογική σημασία, καθώς εκεί υπάρχει και Ταφικό Μνημείο του Θεμιστοκλή, το οποίο δεν έχει αναδειχθεί ποτέ. Αλλά και η τοποθεσία του εργοστασίου είναι σημαντική καθώς αποτελεί το θαλάσσιο μέτωπο του Κερατσινίου και της Δραπετσώνας. Η περιοχή παρέμεινε όλα αυτά τα χρόνια «νεκρή» και χωρίς να υπάρχει πρόσβαση.


Η αλλαγή χρήσης γης και ο χαρακτηρισμός σε χώρο πρασίνου και αναψυχής είναι ένα χρόνιο αίτημα του Πειραϊκού λαού. Από τη στιγμή που έκλεισε το εργοστάσιο, έχει ξεκινήσει η διεκδίκηση του χώρου από τους κατοίκους των δήμων του Πειραιά. Στο πλαίσιο της διεκδίκησης περιλαμβάνονταν, η δημιουργία ενός πάρκου υψηλού πρασίνου και η εξασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης στη θάλασσα. Κινήσεις γειτονιάς, επιτροπές κατοίκων, δημοτικές κινήσεις, με ποικίλες δράσεις και παρεμβάσεις σε δημοτικά συμβούλια, με πορείες και δενδροφυτεύσεις, εδώ και χρόνια παλεύουν για την αξιοποίηση του χώρου στην κατεύθυνση αναβάθμισης του περιβάλλοντος και της ζωής στην περιοχή, μακριά από τα σχέδια για formula1 ή ναυτιλιακό κέντρο, τα οποία παρέτειναν το καθεστώς αποκλεισμού των πολιτών.


Η νομοθετική ρύθμιση που έχει κατατεθεί, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να δοθεί τέλος στην περιβαλλοντική υποβάθμιση του Πειραιά και να γίνει μια τομή προς την αναβάθμιση της ζωής των κατοίκων. Παρόλα αυτά, από τη στιγμή που κατατέθηκε, έχει ξεκινήσει μια σειρά ενστάσεων από τμήματα της αντιπολίτευσης και εξωθεσμικούς παράγοντες με σκοπό την ακύρωσή της, προκειμένου να συμπεριληφθούν βιομηχανικές χρήσεις. Χρήσεις οι οποίες είναι σε βάρος των κατοίκων και του περιβάλλοντος της περιοχής και έρχονται σε αντίθεση με τις αποφάσεις που ψήφισε και στηρίζει η δημοτική αρχή του δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας, ο δήμος Πειραιά και όλοι οι δήμοι της ευρύτερης περιοχής. Οι παρεμβάσεις αυτές έχουν μόνο στόχο την επιβολή των ιδιωτικών συμφερόντων έναντι των κοινών συμφερόντων και των κοινωνικών δικαιωμάτων, χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης δήθεν την προσέλκυση νέων επενδύσεων, αποκρύπτοντας ότι οι ιδιοκτήτες της γης την κρατούσαν αναξιοποίητη για 17χρόνια, ενώ η γαλλική Lafarge, η οποία πιέζει μέσω της γαλλικής κυβέρνησης, μετράει ήδη ένα κλειστό εργοστάσιο στη Χαλκίδα και πολλούς απολυμένους εργαζόμενους.


 Μόνη πραγματική και βιώσιμη ανάπτυξη είναι αυτή που αναβαθμίζει παράλληλα το περιβάλλον της πόλης και τη ζωή των κατοίκων. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Πειραιάς είναι η πόλη με το χαμηλότερο συντελεστή πρασίνου και ελεύθερων χώρων σε όλη την Αττική. Είναι η περιοχή που δέχθηκε για χρόνια το μεγαλύτερο ποσοστό ρύπανσης από το εργοστάσιο των λιπασμάτων αλλά και το τσιμεντάδικο και τα υπόλοιπα εργοστάσια που λειτουργούσαν στην περιοχή, αλλά και τη ρύπανση της θαλάσσιας περιοχής. Η θάλασσα δέχθηκε για πολλά χρόνια τα λύματα όλης της Αττικής, πριν γίνει το έργο του βιολογικού καθαρισμού της Ψυττάλειας, στην είσοδο του λιμανιού.  

Οι κάτοικοι ζούσαν κάτω από τον γκρίζο ουρανό της Δραπετσώνας, με τους ρύπους από τα φουγάρα των εργοστασίων και τις οσμές από τη ρύπανση της θάλασσας, την οποία ούτε έβλεπαν, ούτε μπορούσαν να τη χαρούν. Η πολιτεία χρωστάει στους Πειραιώτες και τις Πειραιώτισσες, στους κατοίκους της Δραπετσώνας, του Περάματος, του Κερατσινίου, της Νίκαιας και του Κορυδαλλού, την παραχώρηση και του παράκτιου μετώπου και τον χώρο των λιπασμάτων. Το πρώτο βήμα έγινε με την εξαίρεση του παράκτιου μετώπου από τη νέα σύμβαση παραχώρησης του ΟΛΠ. Αυτή η νομική ρύθμιση είναι η ελάχιστη δικαίωση των χρόνιων αγώνων, στο δρόμο αλλά και στις αίθουσες των δημοτικών συμβουλίων της αυτοδιοίκησης. Σήμερα οι Πειραιώτες μπορούν να χαίρονται για τη νίκη αυτή που είναι δική τους και αυτή μπορεί να γίνει αφετηρία για νέους αγώνες για το μέλλον του ΟΛΠ.
Οι συνάδελφοι της Αντιπολίτευσης, όσοι καταθέτουν αντιρρήσεις δεν έχουν ζήσει στην περιοχή, δεν έχουν πάρει μέρος στους αγώνες των κατοίκων, δεν μπορούν να καταλάβουν, τι σημαίνει η διεκδίκηση του χώρου, έχουν άλλη οπτική και άλλες επιλογές για την αξιοποίησή του.
Εκείνο που δεν μπορώ να καταλάβω είναι το παρόν των συναδέλφων του ΚΚΕ, γιατί και τα δημοτικά σχήματα που στηρίζουν στις περιοχές του Πειραιά, έχουν συμμετοχή σε Παμπειραϊκές επιτροπές και έχουν δώσει μαζί με το σύνολο των κατοίκων, κοινούς αγώνες, για την απελευθέρωση και την αλλαγή χρήσης γης της περιοχής. 
      

Η αξιοποίηση των προτάσεων που έχουν κατατεθεί από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, για την ανάδειξη και την αξιοποίηση όσων κτιρίων έχουν απομείνει και αποτελούν σπουδαίο δείγμα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής, για να φιλοξενηθούν κοινωνικές υποδομές και παραγωγικές δραστηριότητες, οι οποίες ανάγονται στην ιστορικότητα, τον πολιτισμό και τις παραδόσεις της περιοχής, χωρίς να αποκλείονται ήπιες παραδοσιακές, βιοτεχνικές χρήσεις. Αναγκαία είναι στο μέλλον η συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο. Το χώμα, η γη στην περιοχή είναι ακόμα μαύρη από τα φυτοφάρμακα και τα απόβλητα. Με τη συμβολή του Πανεπιστημίου, δίπλα στα αλμυρίκια που φυτεύουν οι μαθητές των σχολείων της περιοχής κατά καιρούς, μπορούν να αναπτυχθούν και να ανθίσουν δέντρα και φυτά που ευδοκιμούν στην ελληνική γη. Η περιοχή μπορεί να μετατραπεί σε ένα βιομηχανικό-οικολογικό πάρκο, πνεύμονα ανάσας και ζωής, όχι μόνο για την περιοχή του Πειραιά αλλά για όλη την Αττική.