Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου 2015

Ήπειρος: το Ιστορικό Γεφύρι της Πλάκας





Προσπάθεια για την πλήρη αποκατάσταση του ιστορικού γεφυριού της Πλάκας δεσμεύτηκε να καταβάλει το υπουργείο Πολιτισμού. 
Χτισμένο στα μέσα το 1866 στις όχθες του ποταμού Άραχθου το πέτρινο γεφύρι της Πλάκας ένωνε τους νομούς Ιωαννίνων και Άρτας. Ύστερα από προηγούμενες ανεπιτυχείς προσπάθειες κατάφερε να το χτίσει ο Πραμαντώνης πρωτομάστορας Κώστας  Μπέκας  και λέγεται ότι χρειάστηκε τα ασπράδια από 50.000 αυγά για να φτιάξει στέρεα κονιάματα.
Με μήκος 40 μέτρα και ύψος 19, είναι το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων, ενώ από το 1881 έως το 1913 συνέδεε την Ελλάδα με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η κορυφή του γεφυριού, από τη συνθήκη του Βερολίνου το 1881, ορίστηκε όριο μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας. Στο ανατολικό τμήμα της γέφυρας υπήρχε στρατιωτικό φυλάκιο με ευζώνους και στο δυτικό στρατιωτικό τούρκικο φυλάκιο. Πολύ αργότερα, το 1928, κατασκευάστηκαν και τα στηθαία του γεφυριού και απαλλάχτηκαν οι διερχόμενοι από τους ιλίγγους και το φόβο κατά τη διέλευση.

Στις 25/10/1943 οι Γερμανοί προσπάθησαν να το ανατινάξουν , ανοίγοντας μια τρύπα στο αριστερό μέρος του γεφυριού και γεμίζοντάς την με εκρηκτικά , αλλά τελικά δεν τα κατάφεραν . Το 1960 το γεφύρι έπαψε να χρησιμοποιείται γιατί κατασκευάστηκε λίγο πιο κάτω το νέο σιδερένιο γεφύρι στον καινούργιο δρόμο. Δίπλα στο ποτάμι, υπάρχει και διατηρείται ακόμα, αλλά σε κακή κατάσταση, τελείως εγκαταλειμμένο το παλιό τελωνείο(1881-1912).Στο κτίριο αυτό υπογράφηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1944 το «Πρωτόκολλο της Πλάκας» μεταξύ του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ για την παύση των μεταξύ τους εχθροπραξιών.

Η ιστορία με την κατασκευή φραγμάτων στον ποταμό Άραχθο της Ηπείρου δεν είναι πρόσφατη. Στο παρελθόν έχουν ήδη κατασκευαστεί δύο φράγματα από τη Δ.Ε.Η. το Πουρνάρι 1 και στη συνέχεια το Πουρνάρι 2. Οι συνέπειες για την περιοχή ήταν καταστροφικές, αν και η Δ.Ε.Η. υποσχόταν ήπια ανάπτυξη στη περιοχή. Πνίγηκαν χωριά, οικισμοί και καλλιεργούμενες εκτάσεις. Τα έργα προκάλεσαν σε μεγάλο βαθμό  το τελικό κύμα εσωτερικής μετανάστευσης των δεκαετιών 1980 και 1990 με αποτέλεσμα τα χωριά να κατοικούνται πλέον κυρίως από ηλικιωμένους.  Η Δ.Ε.Η. δεν σταμάτησε εκεί. Σχεδίασε άλλα τρία φράγματα στον Άραχθο προσπαθώντας να ακολουθήσει  το ίδιο μοντέλο εκμετάλλευσης και καταστροφής που εφαρμόστηκε στον ποταμό Αχελώο (διαδοχικά φράγματα στη κοιλάδα του ποταμού και μετατροπή της κοιλάδας σε διαδοχικά εργοτάξια και λίμνες). Επίσης, ξεκίνησε εργασίες για τη κατασκευή του φράγματος του Αγίου Νικολάου αλλά εξαιτίας μιας κατολίσθησης εγκατέλειψε το έργο.
Οι κάτοικοι των γύρω περιοχών εδώ και χρόνια έχουν ξεσηκωθεί και προσπαθούν να αποτρέψουν με κάθε τρόπο το οικολογικό αυτό έγκλημα.

Επιμένουμε οτι: θα πρέπει  να προταθούν εναλλακτικά μοντέλα ανάπτυξης για την περιοχή που να είναι βιώσιμα να  σέβονται το περιβάλλον και τους ανθρώπους της περιοχής ώστε ταυτόχρονα να μπορέσουν να σταθούν οικονομικά και να ξαναγεμίσουν με κόσμο τα χωριά τους και εμείς ως κυβέρνηση θα πρέπει να στηρίξουμε μια τέτοια προσπάθεια.